Science

science2018-01-roy-wagemansWetenschap en muziek inspireren elkaar al eeuwenlang. Bekende componisten als Mozart en Bartok hebben veelvuldig wiskundige aspecten in hun composities verwerkt. In de compositie ‘Science’ wordt wetenschap ook verklankt in een 45 minuten durende compositie. Met Science wil het slagwerkensemble van de Philharmonie Sittard het publiek op een unieke wijze bewust te maken van de fascinerende wereld van de wetenschap.

Science is een compositie van Verklanking, een samenwerkingsverband tussen componist Vincent Cox, wetenschapper Dr. Tim Leufkens en dirigent Frank Marx. Het muziekstuk stelt de vraag ‘wat maakt een mens een mens?’ centraal. Aan de hand van de verklanking van vier wetenschappen, namelijk natuurkunde (φ), biologie (β), wiskunde (μ) en psychologie (ψ) wordt gezocht naar een antwoord op de vraag. De compositie heeft naast de vier wetenschappen een introducerend deel, de hypothese, en een afsluitend deel, de falsificatie. De delen heten in volgorde van verschijnen ‘Hypothesis’, ‘Physics’, ‘Biology’, ‘Mathematics ’, ‘Psychology’ en ‘Falsifiability’.

In ‘Hypothesis’ worden de onderdelen waaraan een hypothese dient te voldoen volgens de wetenschap uitgewerkt: ‘testability’, ofwel een experimenteel begin van het muziekstuk; ‘parsimony’, een simpele weergave van de uiteindelijke melodielijn; ‘scope’, het hoofdthema van het hele muziekstuk, ‘fruitfulness’, ofwel al een kijkje in de toekomstige delen; en ‘conservatism’, ofwel een herkenbare, toegankelijke melodie.

Met uitzondering van ‘Psychology’ wordt iedere deel van de wetenschappen ingeleid met een korte sfeerverklanking. Daarna worden één vooraanstaande theorie en een belangrijk wetenschapper binnen de wetenschap verklankt: Bij ‘Physics’ de relativiteitstheorie van Einstein en de wetenschapper Tesla. De relativiteitstheorie kenmerkt zich door twee verschillende tempi die tegelijkertijd worden gespeeld. En wetenschapper Tesla werd gekarakteriseerd als een vriendelijk, bescheiden persoon. U zult dan ook vooral open, heldere klanken horen in dit deel.

In ‘Biology’ wordt de evolutietheorie verklankt. Zoals de theorie, begint het deel simpel en ingetogen, maar zal het zich ontwikkelen tot een complex en krachtig geheel. Wetenschapper Darwin’s revolutionaire en controversiële gedachten en theorieën worden verklankt door hier en daar ook met enkele muziekwetten te spotten. Let ook op het instrumentarium dat wordt gebruikt: u zult voornamelijk natuurlijke klanken horen.

In ‘Mathematics’ is de priemgetallentheorie gebruikt. De reeks van getallen is zelfs doorgevoerd in de maatvoering van dit deel. Verwacht dus geen regelmatige patronen. Pythagoras is de wetenschapper die is verklankt. Bekend vanwege zijn theorie die een verband geeft tussen de lengten van de zijden van een rechthoekige driehoek, wordt in dit deel dan ook gespeeld met de simpelste vorm van de theorie: 32 + 42 = 52. De stelling vindt u terug in zowel ritmiek als instrumentarium.

‘Psychology’ wijkt af van de structuur. De wetenschap van de psyche leent zich beter door juist niet van een structuur gebruik te maken en vooral te genieten van de prachtige klanken van sopraan Claudia Couwenbergh. Claudia zingt een tekst, geschreven door Tim Leufkens, over de wens van een zoon om nog één keer met zijn overleden vader te kunnen praten.

Met ‘Falsifiability’ wordt het muziekstuk afgesloten. In een korte reprise komt de melodielijn nog één keer terug. Kunnen we een conclusie trekken? Kunnen we de hypothese bevestigen of juist ontkennen?

In Science krijgen naast het slagwerkensemble hout- en koperblazers, sopraanzang en gemengd koor prominente rollen. Behalve de slagwerkers en blazers van de Philharmonie doen ook slagwerkers en blazers van Harmonie St. Michaël Thorn en Vocal Group Odeon Maastricht o.l.v. Jacqueline Nelissen mee.

Claudia Couwenbergh is de sopraan, Cyrille Niël speelt accordeon en Nikki Bourry en Celine Janssen verzorgen de dans.

Kunstenaars Jan Ruigt en Harry van Meurs hebben, geïnspireerd door de compositie, schilderijen/illustraties/projecties gemaakt die allemaal refereren aan fragmenten uit het muziekstuk.

Ontwerper Roy Wagemans heeft het Science logo/de poster gemaakt.

Geluidssamples zijn van Jean Steins en teksten zijn ingesproken door Arie van der Lugt.

Teksten en citaten van Goethe, Tesla, Darwin en de Balzac zijn gebruikt in de verschillende delen.